Α. Η διάταξη του άρθρου 2 παρ. 5γ της Κ.Υ.Α. ορίζει τα ασυμβίβαστα στο πρόσωπο εταίρου, δηλαδή εκείνες τις ιδιότητές του, που αποκλείουν τη συμμετοχή του σε νεοϊδρυόμενη εταιρεία εκμετάλλευσης φαρμακείου.
Β. Επιπρόσθετα, απροσδιόριστος αριθμός υφιστάμενων εταιρειών εκμετάλλευσης φαρμακείων, κατελήφθησαν από τα ασυμβίβαστα του άρθρου 2 παρ. 5γ της Κ.Υ.Α. λόγω της εταιρικής τους σύνθεσης και της ιδιότητος των εταίρων. Αναπόφευκτη η λύση των εταιρειών αυτών;
Θέτω τα ερωτήματα. Ας απαντήσουν οι αρμόδιοι.
Ας τα δούμε πρόχειρα:
Η διάταξη του άρθρου 2 παρ. 5γ ορίζει ότι:
Απαγορεύεται ρητά η συμμετοχή σε εταιρείες που λειτουργούν φαρμακείο, ως εταίρου:
ί) φυσικού προσώπου που είναι ιατρός οποιασδήποτε ειδικότητας ή οδοντίατρος, ή
ii) νομικού προσώπου που έχει συσταθεί από ιατρούς ή οδοντιάτρους με αντικείμενο δραστηριότητας ιατρικές ή οδοντιατρικές πράξεις.
iii) φυσικού ή νομικού προσώπου που: αα) έχει ως κύρια ή παρεπόμενη δραστηριότητα την λειτουργία διαγνωστικών κέντρων πάσης φύσεως, ββ) είναι Κάτοχος Άδειας Κυκλοφορίας (ΚΑΚ) φαρμάκων ή έχει ως κύρια ή παρεπόμενη δραστηριότητα την Παραγωγή ή Εισαγωγή ή Αντιπροσώπευση ή Χονδρική Πώληση και Εμπορία Φαρμάκων.
ίν) φυσικού ή νομικού προσώπου που μετέχει υπό οποιαδήποτε ιδιότητα (νομίμου εκπροσώπου ή μετόχου ή εταίρου ή μετόχου τρίτου νομικού προσώπου) σε εταιρείες διαγνωστικών κέντρων πάσης φύσεως, ή φαρμακευτικές εταιρείες πάσης φύσεως (ήτοι ΚΑΚ, ή Παραγωγούς ή Εισαγωγείς ή Αντιπροσώπους ή Χονδρεμπόρους Φαρμάκων) ή σε συνδεδεμένες με αυτές επιχειρήσεις εφόσον καθ’ όλη τη χρονική περίοδο από την έναρξη έως την παύση της δραστηριότητας λειτουργίας και εκμετάλλευσης του φαρμακείου ως προς την φαρμακευτική εταιρεία ή την εταιρεία διαγνωστικού κέντρου ή την συνδεδεμένη με αυτές επιχείρηση: αα) είναι ή υπήρξε, κύριος αριθμού μετοχών που το κατατάσσουν ή κατέτασσαν μεταξύ των δέκα μεγαλύτερων μετόχων της εταιρείας, ή ββ) κατέχει ή κατείχε, από οποιαδήποτε αιτία δικαιώματα ψήφου στη Γενική Συνέλευση, που το κατατάσσουν ή κατέτασσαν ανάμεσα στους δέκα μεγαλύτερους κατόχους δικαιωμάτων ψήφου της εταιρείας, ή γγ) έχει ή είχε, το δικαίωμα είτε από το νόμο είτε από το καταστατικό της εταιρείας είτε μέσω εκχώρησης σχετικού δικαιώματος άλλων μετόχων να διορίζει ή να ανακαλεί μέλη του διοικητικού συμβουλίου, ή να εκπροσωπεί την εταιρεία δδ) κατάρτισε ή είχε καταρτίσει, αμέσως ή εμμέσως, συμβάσεις και εν γένει συμφωνίες με την επιχείρηση, από τις οποίες η τελευταία απέκτησε έσοδα ή άλλα οικονομικά οφέλη κατά την αμέσως προηγούμενη χρήση της, τα οποία αντιστοιχούν τουλάχιστον στο ένα δέκατο (1/10) των ακαθάριστων εσόδων της επιχείρησης κατά τη χρήση αυτή.
ν) συζύγου ή συγγενούς έως β’ βαθμού εξ’ αίματος ή εξ’ αγχιστείας των φυσικών προσώπων που αναφέρονται στις περιπτώσεις iii και ίν ανωτέρω.
Προς διευκόλυνση κατανόησης του ζητήματος, παραθέτω και τις συγγενικές σχέσεις.
Συγγενείς α’ βαθμού:
(κατιόντες – ανιόντες) γονείς, παιδιά
(εξ αγχιστείας) ο σύζυγος, η σύζυγος, πεθερός, πεθερά
Συγγενείς β’ βαθμού:
(κατιόντες – ανιόντες) παππούδες, γιαγιάδες, εγγόνια
(εξ αγχιστείας) γαμπρός, νύφη, κουνιάδος, κουνιάδα (γυναικάδελφοι)
(εκ πλαγίου αδέρφια)
Πάμε πάλι από την αρχή.
ΑΑ. Νεοϊδρυόμενες εταιρείες:
Παράδειγμα:
Ο Α έλαβε άδεια ίδρυσης νέου φαρμακείου. Επιθυμεί να προσλάβει ως συνεταίρο τον Β, φυσικό ή νομικό πρόσωπο (εταιρεία) και να εκμεταλλευθεί την επιχείρηση του φαρμακείου του με οποιαδήποτε εμπορική μορφή, πλην Α.Ε.
Είναι επιτρεπτή η συμμετοχή του Β στην εταιρεία αυτή, υπό την προϋπόθεση ότι δεν συντρέχουν, όχι μόνο στο πρόσωπό του, αλλά και στο πρόσωπο των συγγενών του μέχρι β’ βαθμού, αν είναι φυσικό πρόσωπο, οι ιδιότητες που αναφέρονται στα στοιχεία iii, iv της διάταξης, κατ’ εφαρμογή, στην τελευταία περίπτωση, του στοιχείου v.
Παραδείγματος εξειδίκευση:
Στο παραπάνω παράδειγμα, ο φαρμακοποιός Α νομίμως προσλαμβάνει ως συνεταίρο τον γιο του Β, ο οποίος είναι μηχανικός αεροπλάνων και δεν έχει σχέση με φαρμακεμπόριο, διαγνωστικά κέντρα κ.λπ. Αν όμως ο παππούς του Γ είναι μέτοχος κ.λπ. σε επιχείρηση φαρμακεμπορίου ή διαγνωστικού κέντρου κ.λπ., τότε δημιουργείται ασυμβίβαστο για τον Β και δεν μπορεί να συμμετέχει στην εταιρεία για την εκμετάλλευση του φαρμακείου του πατέρα του Α, λόγω της συνδρομής του στοιχείου v που αφορά τον παππού του.
Το παραπάνω παράδειγμα, ένα από τα πολλά, καταδεικνύει ότι η συγκεκριμένη διάταξη της Κ.Υ.Α. περιορίζει, μάλλον υπέρμετρα, την επαγγελματική ελευθερία και θα τεθούν ζητήματα συνταγματικότητάς της.
Στην πραγματικότητα οι εκδοχές είναι πολλές και θα πρέπει κανείς να τις αναλύσει με λεπτομέρεια και με παραδείγματα, για να διαπιστωθεί το εύρος και η έκταση του περιεχομένου της διάταξης και επομένως και ο βαθμός αντισυνταγματικότητάς της.
ΒΒ. Υφιστάμενες εταιρείες:
Παράδειγμα:
Η Α είναι αδειούχος φαρμακοποιός και συνέστησε το 2010 εταιρεία για την εκμετάλλευση του φαρμακείου της με τον σύζυγό της Β, με την επωνυμία «ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ Α ΚΑΙ ΣΙΑ Ο.Ε.»
Ο Β είναι επίσης φαρμακοποιός, λειτουργεί σε άλλη περιοχή εταιρική επιχείρηση φαρμακείου με συνεταίρο τον γιο του Γ, που είναι μηχανολόγος, με την επωνυμία «ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ Β ΚΑΙ ΣΙΑ Ο.Ε.». Ταυτόχρονα ο Β είναι και Πρόεδρος του Προμηθευτικού Συνεταιρισμού Φαρμακοποιών του νομού. Και τα άνω δύο οικογενειακά φαρμακεία είναι μέλη του παραπάνω Συνεταιρισμού.
Και οι δύο παραπάνω εταιρείες κατελήφθησαν από τα ασυμβίβαστα της Κ.Υ.Α.
– Η εταιρική σύνθεση του Φαρμακείου της Α είναι μη νόμιμη, με βάση το άρθρο 2 παρ. 5γ, στοιχεία iii και iv, διότι ο σύζυγός της B μετέχει:
α. Σε άλλη εταιρεία (τρίτο νομικό πρόσωπο, δηλ. το συνεταιρικό φαρμακείο με το γιο του) που μετέχει σε εταιρεία χονδρεμπορίου, δηλαδή τη συνεταιριστική φαρμακαποθήκη (ασυμβίβαστο σύμφωνα με το στοιχείο iv).
β. Ως φυσικό πρόσωπο, που ασκεί ως παρεπόμενη δραστηριότητα τη διοίκηση ενός χονδρεμπορικού φορέα, όπως είναι η Συνεταιριστική Φαρμακαποθήκη (ασυμβίβαστο σύμφωνα με το στοιχείο iii).
Επομένως ο Β, λόγω της συνδρομής στο πρόσωπό του δύο ασυμβιβάστων, πρέπει να αποχωρήσει από την εταιρεία που διατηρεί με τη σύζυγό του Α, η οποία θα συνεχίσει τη λειτουργία του φαρμακείου της, είτε ως ατομική επιχείρηση, είτε με άλλον συνεταίρο, που δεν υπόκειται στα ασυμβίβαστα της Κ.Υ.Α.
– Η εταιρική σύνθεση του φαρμακείου του Β είναι μη νόμιμη, διότι μετέχει σε αυτή ο γιος του Γ, ο οποίος έχει συγγενείς τους γονείς του (Α και Β), οι οποίοι μετέχουν με εταιρείες τους σε φαρμακεμπορική επιχείρηση, δηλαδή τη Συνεταιριστική Φαρμακαποθήκη.
Επομένως ο Γ, λόγω της συνδρομής στο πρόσωπό του δύο επίσης ασυμβιβάστων, πρέπει να αποχωρήσει από το φαρμακείο του πατέρα του Β. Ωστόσο, ο Β μπορεί στη συνέχεια να κάνει ό,τι τον φωτίσει ο Θεός.
Υποχρεούται επιπρόσθετα, ως Πρόεδρος του Συνεταιρισμού, ασκώντας τα εκεί καθήκοντά του, να ελέγχει τα εταιρικά στοιχεία όλων των μελών του Συνεταιρισμού, μαζί με τα οικογενειακά του, προκειμένου να διαπιστωθούν και αποκατασταθούν οι ασυμβατότητες.
Τα παραπάνω είναι βασικά παραδείγματα, υπάρχουν και πολλά άλλα που δεν είναι του παρόντος.
Ωστόσο απομένει και μία άλλη σημαντική και περισσότερο επώδυνη εργασία που πρέπει να ακολουθήσει.
Την εργασία αυτή, λόγω και του αμίσθου χαρακτήρα της προσφοράς μου, δεν μπορώ να την αναλάβω. Είναι ωστόσο επιβεβλημένη η εξέταση από τους Προμηθευτικούς Συνεταιρισμούς του ζητήματος – γρίφου, δηλαδή κατά πόσον επηρεάζονται από τη διάταξη της Κ.Υ.Α. οι εταιρείες εκμετάλλευσης φαρμακείων που είναι μέλη του, από την αλυσιδωτή σχέση: εταίρος εταιρικού φαρμακείου, που το εταιρικό φαρμακείο είναι μέτοχος ενός χονδρεμπορικού φορέα, δηλαδή της Συνεταιριστικής Φαρμακαποθήκης, που η συμμετοχή του σε αυτή δημιουργεί διάφορα ασυμβίβαστα.
Ο τυχόν ισχυρισμός ότι οι διατάξεις της Κ.Υ.Α. δεν επηρεάζουν τα εταιρικά φαρμακεία που λειτουργούσαν μέχρι την έκδοσή της, εκτιμώ ότι δεν είναι βάσιμος.
Σύμφωνα με την αρχή της ίσης μεταχείρισης, δεν μπορούν να υπάρχουν δύο κατηγορίες εταιρικών φαρμακείων. Τα παλαιά που δικαιούνται να λειτουργούν με ασυμβατότητες και τα νέα, για τα οποία οι ασυμβατότητες δεν είναι επιτρεπτές. Όλοι οι αποκλειόμενοι από το δικαίωμα συμμετοχής τους σε εταιρείες εκμετάλλευσης φαρμακείων καραδοκούν. Όπλο τους; Η συνταγματική αρχή της ίσης μεταχείρισης.
Μένω προς το παρόν εδώ, δίνοντας τροφή για προβληματισμό. Τα προβλήματα είναι πολλά και αυτά και άλλα. Ζήτημα χρόνου να αναλυθούν.
Όσον αφορά τις δύσμοιρες Περιφέρειες, 7 ντοκτορά χρειάζονται και όλο το μηχανισμό του ΣΔΟΕ, προκειμένου να εποπτεύσουν σωστά τον συγκεκριμένο μηχανισμό ασυμβιβάστων που εισάγει η Κ.Υ.Α. Επειδή τούτο δεν είναι δυνατόν να συμβεί, θα αρκεσθούν στην προσκόμιση υπεύθυνων δηλώσεων. Ο έλεγχος των δηλώσεων αυτών είναι άλλης τάξεως ζήτημα. Ας το αγνοήσουμε, γιατί και αυτό μας αγνοεί.
ΥΓ. Προς τους φαρμακοποιούς
Οι προσεκτικοί αναγνώστες παλαιότερων αναρτήσεών μου προφανώς έχουν εμπεδώσει τούτο: από τη στιγμή που επιτράπηκε στους ιδιώτες η συμμετοχή τους σε υφιστάμενες επιχειρήσεις εκμετάλλευσης φαρμακείων, το Ελληνικό Φαρμακείο κατέστη το πλέον φιλελεύθερο του κόσμου. Ζήτημα χρόνου να κοπεί και η τελευταία φέτα του σαλαμιού. Το μαχαίρι είναι όρθιο.
06-06-2016
Χρήστος Αρβανίτης